Ev tipi sistemlerde pompa genellikle 1.5 - 2.0 bar aralığında devreye girdiğinden, 24 litrelik bir tank için ideal hava basıncı genellikle 1.2 ila 1.5 bar arasında olmalıdır.
Bu basıncın doğru şekilde ayarlanması, hem pompa ömrünü uzatır hem de enerji verimliliğini artırır. Tank içindeki hava basıncı düşükse, pompa sık sık devreye girerek aşırı yıpranır; basınç yüksekse, tank yeterince su depolayamaz ve sistemin performansı düşer. Ayarlama yapılmadan önce tankın içindeki su tamamen boşaltılmalı ve ölçüm kuru halde gerçekleştirilmelidir. Ayrıca, hava basıncı yılda en az bir kez kontrol edilmelidir. Bu sayede sistemin dengesi korunur, su basıncı istikrarlı hale gelir ve kullanıcı konforu artar.
Hidrofor Tankı Nedir?
Hidrofor tankı, içerisinde genellikle bir diyafram (membran) bulunan ve bir kısmında hava, diğer kısmında su bulunan basınçlı bir kaptır. Tankın içindeki diyafram sayesinde hava ve su birbirinden ayrılır. Bu yapı sayesinde tank su ile dolduğunda diyafram sıkışır ve suyun bir basınca ulaşması sağlanır. Su kullanıldığında, sıkışmış olan hava diyaframı geri iter ve böylece sistemden su çıkışı olur.
Hava Basıncının Önemi
Hidrofor sistemlerinde hava basıncı, suyun doğru basınçla ve kesintisiz bir şekilde kullanıcılara ulaştırılmasında kilit rol oynar. Tank içerisindeki hava, suyun depolanmasını ve gerektiğinde sistemden itilerek kullanılmasını sağlar. Hava basıncı yeterli değilse, tank yeterince su tutamaz ve pompa çok daha sık devreye girerek hem enerji israfına yol açar hem de ekipmanın ömrünü kısaltır. Aksine, hava basıncı gereğinden fazla olursa bu kez su tankta yeterince sıkışamaz ve sistem beklenen verimi sağlayamaz. Bu nedenle doğru hava basıncı, hidroforun verimli çalışması, pompanın korunması ve suyun sürekli olarak ideal basınçla sunulması için büyük önem taşır.
Hava Basıncı Nasıl Ölçülür ve Ayarlanır?
Hidrofor tankındaki hava basıncını doğru şekilde ölçmek ve ayarlamak, sistemin sağlıklı çalışması için kritik bir adımdır. Bu işlemden önce mutlaka hidrofor sistemi tamamen kapatılmalı ve tankın içindeki su boşaltılmalıdır; aksi halde yapılan ölçüm yanıltıcı olabilir. Tank boşaltıldıktan sonra, tankın üst kısmında yer alan hava subabına bir manometre bağlanarak mevcut hava basıncı kolayca ölçülebilir. Ölçüm sonucunda hava basıncı olması gerekenden düşükse, ayak pompası ya da elektrikli bir kompresör yardımıyla istenen değere kadar hava basılır. Genellikle, bu değer sistemin pompa açma basıncından yaklaşık 0.2 bar düşük olmalıdır. Ayarlama sonrası basınç tekrar kontrol edilir ve ideal seviyedeyse, hava subabı kapatılarak sistem yeniden devreye alınır. Bu işlem, sistemin stabil çalışmasını sağladığı gibi pompa ömrünü de uzatır ve su basıncında ani dalgalanmaların önüne geçer.
Sık Yapılan Hatalar
Hidrofor tanklarında hava basıncını ayarlarken yapılan küçük hatalar, zamanla büyük problemlere yol açabilir. En yaygın hatalardan biri, tank içinde su varken hava basılmasıdır; bu durumda yapılan ölçüm sağlıklı olmaz ve yanlış hava basıncına neden olur. Bir diğer sık hata ise hava basıncının sistemin açma basıncından yüksek ayarlanmasıdır; bu durumda pompa suyu tanka basamaz ve sistem sürekli devreye girip çıkarak hem performans kaybına hem de enerji israfına yol açar. Ayrıca kullanıcıların çoğu, hava basıncını uzun süre kontrol etmeyi unutur ve diyaframın zamanla sönmesiyle sistem verimsizleşir. Bazı durumlarda ise manometrelerin kalibrasyonu bozuk olduğundan hatalı ölçüm yapılır. Bu tür hatalardan kaçınmak için düzenli bakım, doğru ölçüm cihazları ve üretici talimatlarına uygunluk büyük önem taşır.
Tankın Havası Ne Sıklıkla Kontrol Edilmeli?
Hidrofor tanklarının verimli ve uzun ömürlü çalışabilmesi için içindeki hava basıncının düzenli aralıklarla kontrol edilmesi gerekir. Genellikle yılda en az bir kez hava basıncı kontrol edilmeli ve gerekirse yeniden ayarlanmalıdır. Ancak sistemin yoğun kullanıldığı apartmanlar, küçük işletmeler veya düşük kapasiteli tankların yer aldığı sistemlerde bu süre 6 ayda bire kadar düşürülebilir. Zamanla diyaframdaki doğal hava kaybı ya da küçük kaçaklar, basıncın düşmesine neden olabilir. Bu durum fark edilmediğinde pompa daha sık çalışır ve sistem yıpranır. Periyodik hava kontrolü, hem pompanın korunması hem de enerji tasarrufu açısından küçük ama etkili bir bakım adımıdır. Özellikle suyun aniden zayıflaması, pompanın sık devreye girmesi gibi durumlar, hava basıncının ideal seviyede olmadığının önemli işaretlerindendir.