Petrol ve Gaz Endüstrisi: Dişli pompalar, özellikle viskoz sıvıların taşınmasında etkilidir. Petrol, yağ, gaz ve kimyasal maddelerin taşınmasında dişli pompalar sıklıkla kullanılır. Yüksek basınç gereksinimlerine uygun oldukları için bu sektörün vazgeçilmez ekipmanlarındandır.
Kimya ve Petro-Kimya Endüstrisi: Asidik, bazik, solvent ve diğer kimyasal maddelerin taşınmasında dişli pompalar kullanılır. Kimyasal işlemler sırasında sızdırmazlık özellikleri ve dayanıklılıkları sayesinde tercih edilirler.
Gıda ve İçecek Sektörü: Dişli pompalar, zeytinyağı, şurup, reçel, çikolata, yoğurt gibi viskoz sıvıların taşınmasında kullanılır. Hijyenik tasarımlar, gıda sektöründe güvenli taşıma sağlar.
Otomotiv Endüstrisi: Motor yağları, şanzıman sıvıları, yakıt ve soğutma sıvıları gibi ürünlerin taşınmasında dişli pompalar kullanılır. Yüksek basınç ve düşük hızda çalışma özellikleri, otomotiv sistemleri için idealdir.
İlaç Endüstrisi: Sıvı ilaçların ve serumların taşınmasında dişli pompalar kullanılır. Hijyenik ve güvenli tasarımları, ilaç sektörünün gereksinimlerini karşılar.
Enerji Sektörü: Nükleer, termal ve hidroelektrik santrallerde, dişli pompalar sıvı taşıma ve soğutma sistemlerinde kullanılır.
Su Arıtma ve Atık Su Yönetimi: Dişli pompalar, suyun arıtılmasında, atık suyun taşınmasında ve kimyasal ekleme işlemlerinde kullanılır.
Dişli Pompa Nedir?
Dişli pompa, iç içe geçmiş iki veya daha fazla dişli aracılığıyla sıvıları emip basarak taşımaya yarayan bir tür pozitif deplasmanlı pompadır. Dişli pompalar, sıvıların yüksek basınç altında ve düzgün bir şekilde taşınmasını sağlarken, pompa içindeki dişliler sıvıyı alıp iterek dışarıya iletmek için gereken hareketi sağlar.
Bu tür pompalar, genellikle viskoz sıvılar (yağlar, reçineler, kimyasallar, vb.) için tercih edilir çünkü dişli yapıları bu tür sıvıları etkin bir şekilde taşır. Ayrıca, düşük debi ve yüksek basınç gerektiren sistemlerde de güvenle kullanılabilirler.
Dişli Pompa Özellikleri
Dişli pompaların birçok özellikleri, onları endüstriyel ve ticari uygulamalarda vazgeçilmez hale getirir.
Pozitif Deplasmanlı Yapı: Dişli pompalar pozitif deplasmanlı pompalardır, yani sıvı, pompa tarafından belirli bir miktar miktarda taşınır. Bu yapı, pompanın sabit bir debiyle çalışmasını sağlar ve sıvı taşınması sırasında sıvı miktarının sürekli olarak aynı kalmasını garantiler.
Yüksek Verimlilik: Dişli pompalar, yüksek verimlilikleri ile tanınır. Dişli yapıları sayesinde sıvı, minimum kayıpla taşınır. Sıvıların düzgün bir şekilde taşınması, özellikle viskoz sıvılar için önemli bir avantajdır. Bu sayede pompa, düşük hızlarda bile verimli çalışabilir.
Düşük ve Yüksek Viskozite Sıvılarla Uyumluluk: Dişli pompalar, her türlü viskoziteli sıvıyla çalışabilme kapasitesine sahiptir. Yüksek viskoziteye sahip sıvıları taşıma konusunda oldukça etkilidirler. Özellikle yağlar, reçineler, sabunlar, şuruplar ve çikolata gibi viskoz sıvıları taşırken, dişli pompalar güvenilir çözümler sunar.
Basınç ve Debi Kontrolü: Dişli pompalar, sabit debi sağlamakla birlikte aynı zamanda belirli bir basınca da ulaşabilirler. Bu özellik, özellikle sıvıların belirli bir basınca taşınması gerektiği durumlarda oldukça kullanışlıdır. Yüksek basınç altında çalışabilme özellikleri nedeniyle, birçok endüstriyel alanda tercih edilirler.
Dayanıklılık ve Uzun Ömür: Dişli pompalar, özellikle paslanmaz çelikten yapılan modelleri ile son derece dayanıklıdır. Dişli pompaların uzun ömürlü olması, onları maliyet açısından cazip kılar. Düşük bakım ihtiyacı ve dayanıklı yapıları, uzun vadede güvenilir bir hizmet sağlar.
Sızdırmazlık Özellikleri: Dişli pompalar, özel sızdırmazlık sistemleri sayesinde, sızıntı yapmadan çalışabilen ekipmanlardır. Bu, özellikle kimyasal maddeler ve tehlikeli sıvıların taşındığı sistemlerde önemli bir avantaj sağlar. Sızıntıların engellenmesi, çevre güvenliği açısından kritik öneme sahiptir.
Hijyenik Tasarımlar (Gıda ve İlaç Sektörü): Gıda ve ilaç sektörlerinde, hijyen büyük önem taşır. Dişli pompalar, paslanmaz çelikten üretilmiş ve hijyenik standartlara uygun modelleriyle bu sektörlerde de yaygın olarak kullanılır. Hijyenik sızdırmazlık ve temizlenebilir tasarımlar, dişli pompaların gıda ve ilaç sanayisindeki kullanımını sağlar.
Dişli Pompa Çalışma Prensibi
Dişli pompaların çalışma prensibi, genellikle iç içe geçen iki veya daha fazla dişlinin hareketine dayanır. Bu dişliler birbirlerine bağlı olarak döner ve sıvıyı alıp iterek taşır.
Sıvı Girişi: Dişli pompa çalışmaya başladığında, iç dişliler arasındaki boşluktan sıvı çekilir. Dişliler, dişli çarklarının dönmesiyle sıvıyı alır. Bu alım işlemi genellikle pompanın giriş kısmındaki emiş tarafından sağlanır.
Dişli Çarklarının Hareketi: Dişli pompada, birbirine dişli şekilde bağlı iki dişli çark (veya daha fazla) bulunur. Bu çarklar dönerek sıvıyı çeker ve taşır. Dişliler dönerken, sıvı, çarkların arasındaki boşluktan itilerek pompanın çıkış kısmına yönlendirilir.
Sıvının Çıkışı: Dişli çarkları dönerken, sıvı pompalanır ve çıkış noktasına iletilir. Dişliler sıvıyı her bir dişliden geçirerek basınçlı bir şekilde dışarıya doğru iter. Dişli çarklarının dönerken sıvıyı çekip itmesi, sıvı akışını sürekli kılar.
Basınç Oluşumu: Dişli pompalar, sıvıyı dışarıya basarken belirli bir basınç oluştururlar. Bu basınç, sıvının pompa çıkışından doğru hedef noktaya iletilmesini sağlar. Dişli pompanın verimliliği, basınç ve debi kontrolü ile sağlanır.
Dönme Yönü ve Sıvı Akışı: Dişli pompaların yönü ve sıvı akışı, dişlilerin dönme yönüne göre değişir. Çoğu dişli pompa, çift yönlü çalışabilir, ancak belirli bir yönde daha verimli çalışır. Dişlilerin dönme yönü, sıvıların taşınma hızını ve yönünü belirler.